Başlıklar
ToggleBorç devir hızı, borcun ödenme süresiyle ilgili bir durumdur. Borç devir hızı, bir dönem içerisinde borçların kaç defa ödendiğiyle ilgili bir durumdur. Borç devir hızı bir katsayıdır. Borcun ödenme hızıyla ilgili verilerle ilgilenmektedir. Borç devir hızının hesaplanması için geliştirilmiş bir formül bulunmaktadır.
Bu formül satılan mal maliyeti+ dönem sonu stok- dönem başı stok/ ortalama ticari borçlar. Borç devir hızı hesaplanmasında kredili alışların borca olan oranı kullanılmaktadır. Borç devir hızının hesaplanmasında kullanılan bir diğer veri ise kredili alışlarla satılan malların maliyetidir. Stoklardaki değişim de göz önünde bulundurulmaktadır.
Borç devir hızında borçların uzun vadeye yayılmış olması oldukça önemlidir. Bu durum şirketler için büyük bir avantajdır. Devir hızında bir yükselme olması durumunda ödenecek borç miktarı artacak ve daha fazla işletme maliyeti oluşacaktır.
Bu durumda şirket bütçeleri için bir sorun oluşturmaktadır. Borç devir hızında ticari borçlar adında bir kavram bulunmaktadır. Bu kavram borçların bazı etkenler sebebiyle değişmesi durumuna karşı tüm borçların ticari borçlara aktarılmasını söylemektedir.
Borcun etkilenebileceği unsurlar her zaman göz önünde bulundurulmalı ve buna göre şirket bütçesi ayarlanmalıdır. Ortalama ticari borçların daha kolay ve daha hızlı hesaplanabilmesi için geliştirilmiş bir formül bulunmaktadır. Alacak Devir Hızı yazımıza göz atabilirsiniz.
Bu formül ise dönem başı ticari borçlar+ dönem sonu ticari borçlar/2’dir. Borç devir hızındaki miktarın gün sayısına göre de hesaplanabilmesi gereken durumlar oluşabilir. Bu gibi durumlar için geliştirilen formül ise borç ödeme süresi= 360/ borç devir hızıdır.
Borç devir hızındaki analiz işlemleri de sistemin işleyiş açısından büyük bir önem taşımaktadır. Analiz işlemleri yapılırken her zaman işletmenin bulunduğu sektördeki firmalarla karşılaştırılması gerekmektedir. Firmanın kendisini yalnızca sektörde bulunan diğer firmalarla değil, kendisinin geçmişteki durumuna bağlı olarak da değerlendirmesi gerekmektedir.
Bu şekilde borç devir hızı sistemi en doğru şekilde işleyecektir. Analiz işlemleri yapılırken ne kadar sürede ne kadar artış ya da azalış yaşandığı gibi bilgiler eklenmelidir. Borç devir hızına dâhil edilen borçların hepsi ticari borç olmalıdır.
Bireysel harcamaların borç devir hızıyla herhangi bir ilgisi yoktur. Finansal borçlarında bu sisteme dâhil edilmesi mümkün değildir. Yalnızca ticari giderler kapsamında bir hesaplama yapılmaktadır. Borç devir hızı kavramı belli bir dönem veya yıl içerisinde kaç defa ticari borç ödendiğini anlatmaktadır.
Borç devir hızında hesaplanan dönem genellikle 1 yıldır. 1 ay veya 5 yıl gibi süreler kullanılmamaktadır. Borç devir hızı sık sık borç ödemenin şirket bütçesine zarar vereceğini açıklamaktadır.
Bu sisteme göre bir şirketin borç ödeme durumunu kontrol altına alması gerekmektedir. Şirket kasasına eklenen paranın büyük kısmının borca ayrılmaması gerektiği savunulmaktadır. Bu doğrultuda uygun miktarda borç alınmalıdır.
Bu sistemde dikkate alınması gereken bazı unsurlar vardır. Şirketlerin tahsilat kabiliyetleri önem taşımaktadır. İşletme sermayesinin borçlara olan yükü her zaman göz önünde bulundurulmalıdır.
Borç devir hızı formülünün hesaplanmasında satılan malların maliyeti, dönem başı stoklar ve dönem sonu stoklar dikkate alınmalıdır. Ayrıca bu denklemde ortalama ticari borçlar terimi de göz önünde bulundurulmalıdır.
Bu denklemde süre genelde 1 yıl olmaktadır. 1 yıllık olarak baktığımız zaman her çeyreğe ait ortalama ticari borcu hesaplarken miktarı dörde bölmemiz gerekir. Bazı analistlerin işlemleri kolay yapmak için başvurdukları yöntemler vardır. Bu yöntemler oldukça yanlış ve uygunsuz sonuçlar elde etmemize neden olacaktır.
Bu analistler dönem başı ve dönem sonuna ait ticari borçların toplamının yarısının formülde kullanılması gerektiğini savunurlar. Bu durum doğru sonucu elde etmemize engel olacaktır. Bunun nedeni ise ortalama ticari borçlarda kimi zaman değişkenlik olabileceği ihtimalinin olmasıdır. Örneğin mevsimsel nedenlerden ötürü çeyreklik borçlarda değişiklik olabilir.
Borç devir hızı kelimesi çok sık kullanılan bir kelime değildir. Bunun yerine borç ödeme süresi kullanılmaktadır. Borç ödeme süresi ise şu şekilde hesaplanmaktadır; Borç ödeme süresi= 366/ borç devir hızı.
Burada süre çoğu zaman 1 yıl olarak ele alınmaktadır. 1 yıllık süre kimi zaman 366 gün olarak ele alınmaktadır. Fakat bu durumun hesaplamaya herhangi bir etkisi yoktur. Bazen 1 yılın yerine farklı zaman dilimleri ve farklı dönemler ele alınmaktadır. Burada o dönem içerisinde kaç gün olduğu hesaplanmalı ve ona göre işlem yapılmaktadır. Bu sayede hata payı en düşük seviyeye indirilmiş olur.