Ekonomi
döviz çevirici
Altın Fiyatları
Kredi
Burs
KYK
İş Fikirleri
Cournot Oligopol modeli bir piyasa analizidir. Cournot Oligopol modeli tarafından geliştirilen iki farklı firma bulunmaktadır. Bu firmaların piyasada üretim ve fiyatlandırma kararlarının nasıl alındığı analiz edilmektedir.
Cournot Oligopolde Monopolden duopole dönüşen bir piyasa analiz edilmektedir. Bu modelin bazı varsayımları vardır. Bu modele göre piyasada homojen mâl üretimi yapan iki farklı firma bulunmaktadır. Piyasadaki firmaların amacı kâr Maksimizasyonudur. Bu piyasadaki firmalar 0 maliyetle üretim yaparlar.
Piyasadaki firmalar kâr Maksimizasyon düzeylerini belirlerken diğer firmaların üretim düzeylerini değiştirmeyeceğini düşünürler. Bu aslında bir hatadır. Burada tam bilgi varsayımı vardır. Cournot Oligopol modelindeki firmalar piyasaya aynı anda ve eş zamanlı olarak giriş yapmaktadırlar.
Firmalar ürettikleri mâllara olan talebi net bir şekilde bilmek zorundadır. Bilmedikleri takdirde sistemin düzenli bir şekilde işlemesi mümkün değildir. Bu modelde firmalar kimi zaman rekabet içine girerler. Bu rekabet türlerinden biri üretim rekabetidir.
Piyasa talebi her zaman doğrusal düzeyde olmaktadır. Cournot Oligopol modelindeki firmaların hepsi toplam piyasa talebinin belirli bir kısmını karşılayacak düzeyde üretim kapasitesine sahiptir. Bu modeldeki firmaların amaçları kâr maksimumudur.
Firmaların karşılıklı olarak verdikleri üretim ve satış tepkileri sonucunda tepki fonksiyonları oluşmaktadır. Tepki fonksiyonları E noktasında kesişmektedir ve burada bir model dengesi oluşmaktadır. Bu oluşan denge sistemin ilerleyen zamanda nasıl işleyeceğine işaret eder.
Cournot Oligopol modelinde bulunan iki firma tam rekabet üretiminin 3’te 1’i kadar üretim yapmaktadır. Model dengesinde fiyat, Monopol fiyatın 2/3 kadar olmaktadır. Bu model bünyesindeki firmaların hepsi tam rekabet üretiminin 1/3’ü kadar üretim gerçekleştirmektedir. Bu modelde kimi zaman şirket sayısı 2’den fazla olmaktadır.
Bu durumda bütün firmaların tam rekabet üretiminin ne kadarlık bir kısmını üretebileceği 1/ n+1 formülüyle hesaplanmaktadır. Bu hesaplama için bir grafik oluşturulur. Oluşturulan grafikte P= MC, MR= MC ve D= P= AR olmaktadır.
Bu eşitliklere baktığımız zaman başlangıçta sadece X firması var olmaktadır. Bu firma MR=0 noktasında dengeye gelmektedir. Böyle olduğu zaman firma piyasa talebinin yarısı kadar üretim yapar ve karışık en yüksek seviyeye ulaşır. İkinci firma ortaya çıktığı zaman ise ilk firmanın üretimini değiştirmeyeceğini düşünür.
İlk firmanın ürettiklerinin yarısını üretir ve kârını maksimum yapmaya çalışır. Diğer aşamada ise ilk firma bu duruma tepki göstermeye çalışır. İkinci firmanın yarısı kadar üretimi azaltır ve kâr Maksimizasyonuna gitmeye çalışır. Tüm süreçlerin sonunda her firma piyasaya talebin 1/3’ü karşılığında denge sağlar. Bu denge her zaman aynı oranda olmaktadır.
Cournot modeli; homojen ve farklılaştırılmış ürün üreten firmalarla ilgilidir. Bu model firmaların üretebilecek miktar üzerinde rekabet ettikleri ve serbest bir şekilde aynı anda karar alabildikleri piyasa şartlarını anlatmaktadır. Cournot modeli, 1838 yılında Fransız İktisatçı Augustin Cournot tarafından geliştirilmiştir.
Bu model aynı zamanda Cournot Rekabeti ve Cournot’un Duopol Modeli olarak da bilinmektedir. Oligopol, piyasalarda firma davranışlarıyla ilgili ekonomik bir modeldir. Bu modelin varsayımlarına göre birden fazla firma bulunmaktadır ve bu firmalar homojen ve farklılaştırılmış ürün üretimi yaparlar. Modele göre pazardaki firma sayısı her zaman sabit olmaktadır.
Firmalar diğer firmaların üretim miktarına göre kârlarını maksimize ederler. Buradaki rekabet fiyat değil miktardır. Firmalar arasında hiçbir türlü iş birliği ve anlaşma olmamaktadır. Kararlar her zaman serbest bir şekilde verilir. Burada firmaların aldıkları karar ürünlerin fiyatları üzerinde de etkili olmaktadır. Etkili olan esas şey ise firmanın üretim miktarıdır.
Cournot modeli ilk başta Oligopol piyasaların bir parçası olan duopol üzerinde kurulmuştur. Fransız İktisatçı burada iki maden suyu üreticisini örnek almıştır. İlk örnekte modele göre rakip iki maden suyu üreticisi homojen bir ürün üretir.
Firmalar üretim kararını aynı anda alır ve üretim miktarını birlikte belirlerler. Bir firma üretim miktarında değişim yaptığı zaman ikinci firmada değişime gitmektedir. Örneğin piyasaya yeni giriş yapmış olan ikinci firma, fiyat belirleme işlemlerini yaparken ilk firmayı referans alacaktır. Bu bir arz artışıdır ve ilk firma bu duruma tepki olarak üretim miktarını azaltır.
