Ekonomi
döviz çevirici
Altın Fiyatları
Kredi
Burs
KYK
İş Fikirleri
Davranışsal finans, finansal kararların alınmasında insan davranışları ve duygularının rolünü inceleyen bir yaklaşımdır. Bu yaklaşım, geleneksel finansal teorilerin varsayımlarını eleştirmekte ve finansal piyasalardaki fiyat hareketlerini açıklamaya çalışmaktadır.
Bu yazıda ise kimi insanlara çok da bir şey ifade eder gibi durmayabilecek olan davranışsal finans olgusu hakkında en anlaşılır bir biçimde majör bilgiler verilecektir. Finans dünyasında birbirinden farklı kimi insanların bu alanda uzman olduğu için son derece iyi bildiği gibi kimi insanların ise son derece yabancı olduğu kavramlar vardır.
Davranışsal finans nedir sorusunun sözlük karşılığı şekilde sözlüklerde ifade edilmektedir: Bilgisel bazda olan piyasa etkinliğinden dolayı ortaya çıkan sapma durumlarını, ayrıca piyasada olan mevcut oyuncuların tam bir biçimde rasyonel olmayan davranışlarıyla tabir edilen bir olgudur.
Konuyu daha anlaşılı bir biçimde ifade etmemiz gerekir ise bireylerin yaptığı hareketlerin davranışlarının, hisse senetlerinin fiyatlarının işleyişi üzerinde, ne tür ve nasıl bir etkisi olduğu ile doğrudan alakalıdır. Yani işin içine insanlara dair durumlar da giren bir finansal olgudur. İlk defa 1952 senesinde Harry Markowitz tarafından ortaya atılan bir olgudur.
Davranışsal ekonomi ya da finans olgusu için söylenebilecek olan olgu şöyledir: Rasyonel olan karar verici modeline alternatif bir model olarak sınırlı ya da irrasyonalite yaklaşımı benimsenerek uygulanır.
Davranışsal finans teorilerinde insanların rasyonel değil normal olarak algılandığı bir durum söz konusudur. İnsanların IQ değerinin düşmesinin en temel sebebi olarak ise doğal yaşamın içine aktif olarak katılması gösterilir. Bu da beraberinde insanların ekonomik alanda hisse senedi alımı satımı yaparken duygusal olarak hareket edip yanlışlar yapabileceğine dair vurgular vardır.
Bu alanda uzun araştırmala yapan bilim insanları vardır. Başlı başına bir finansal alandır.Davranışsal finans teorilerinde üstte de ifade edildiği gibi insanların yalnızca kar güdüleri ile değil diğer güdüleri ile de hareket edebileceğine dair yapıla vurgular ağırlıklı olarak mevcuttur. Bu düşünce de davranışsal finansı geleneksel finans anlayışından ayıran bir durumdur.
Davranışsal finans sürü davranışı işin özünde son derece normal anlaşılabilir kolayca öngörülebilir olan bir olgudur. Olgu son derece nettir. Kişilerin birbirinden etkilenerek finansal olarak adımlar atmasıdır.
Hemen bir örnek vermek gerekir ise eğer yakın çevresinde aslında hiç işlevsel olmamasına rağmen bir ürün alıyor ise çevresinde olan kişiler de onu takip edebilir. Bu son derece anlaşılabilir olan bir olgudur. İnsanlar birbirinden etkilenir, toplumun bir parçası olmak ister ve dışlanmaktan ödü kopar. Durum son derece basittir. İnsan sonuçta sosyal bir varlıktır.
Ötekileştirilmek istemediği ve kimi zaman buna gücü olmadığı cesareti yetmediği için davranışsal finansta sürü davranışı sergilemeye başlar.Konuyu biraz daha iş bazlı olarak açıklamak gerekir ise iş dünyasında yer alan bireylerin aynı anda aynı yönde aynı tarzda olan piyasa veya ürüne yatırım yapması sonucunda ortaya çıkan durumdur. Etkileri de doğal olarak benzer bir biçimde olacaktır.
Davranışsal ekonomi modelleri şunlardır:
Son olarak davranışsal kurumsal finans nedir sorusunun yanıtını vermek gerekir ise kurumsal davranışsal finans firma değerine dayalı olan yönetimsel uygulamaları ile biçimlenen geleneksel finansın psikodinamik etmenler ile çatıştığını ifade eder.
Bunun yanı sıra bu durumların sadece yatırımcıların değil ayrıca buna paralel olarak rasyonel davranışların önüne ket vurduğu ifade edilir. Kurumsal davranışsal finans yatırımcıların ve yöneticilerin irrasyonel davranışlarına sebebiyet verebilecek olan psikolojik tarzdaki unsurların geleneksel paradigmalarla çatıştığını ileri sürer. Bu bağlamda ele alındığında kurumsal finans uygulamaları için de başlı başına özel ve önemli önermeler sunan bir durumu vardır.
Kısaca davranışsal finans için söylenebilecek olanlar bunlardır.
Davranışsal ekonomi olarak da bilinen bu finans türü, çoğumuzun kabul etmekte çok az sorun yaşayacağı bir şeyi göstermek için deneyleri ve araştırmaları kullanır: İnsanlar her zaman rasyonel değildir ve bu nedenle aldıkları kararlar kusurludur. Ancak davranışsal finans daha da ileri giderek, söz konusu sorunları anlasanız bile kendinizi bu fikirlerden kurtarmanın ne kadar zor olduğunu inceler.
İnsanların rasyonel beklentilerden nasıl ve ne zaman saptığını anlayarak, finansal konularda daha iyi ve daha rasyonel kararlar almamıza yardımcı olacak bir plan sunar.
