Deflatör: Parasal terimler ile nominal biçimde ifade edilen bir iktisat türündeki büyüklüğünün değerinin gerçek değere yani reel değere çevrilmesinde kullanılmakta olan fiyat endeksini ifade eden olgudur.
İktisat dünyasında önemli olan kavramlardan bir tanesidir. İngilizce deflate sözcüğünün Türk diline çevrilmesi ile ortaya çıkan bir olgudur. Enflasyon hesaplamaları için son derece önemli olan bir ölçüttür. Deflatör enflasyon baskısını azaltır.
Başlıklar
ToggleDeflatör formülü ise şöyledir:
Deflatör=( Nominal GSYİH/Reel GSYİH) x 100
Burada hemen GSYİH nedir bilmeyenler için açıklamak gerekir ise gayri safi yurt içi hasıla biçimindedir.
Burada hesaplama Nominal GSYİH nin Reel GSYİH değerine bölünmesi ile elde edilir. Hemen bu noktada Nominal GSYH nedir sorusunun yanıtını vermek gerekir ise bir ülke sınırları içinde belli bir dönem ki bu genelde bir yıldır, tüm yerleşik üretilen nihai hizmet ve malların cari yıl fiyatları üstünden olan toplam parasal değeridir.
Reel GSYİH ise sabit fiyatlar ile hesaplanmış olan milli gelirdir.
Deflatör ve tüfe farkı için söylenebilecek olan şu şekildedir: Deflatör, TÜFE ile kıyaslandığı zaman çok daha geniş olan bir skalada mal grubunun fiyatlarının ölçümü yapar. Deflatör ekonomi biliminde üretilmiş olan bütün hizmet ve malları kapsar iken TÜFE sadece tüketiciler tarafından satın alınmış olan bazı hizmet ve malları kapsar durumdadır. Kısaca arada olan fark için söylenebilecek olan şeyler bunlardır..
2023 Senesi için bakanlık tarafından açıklanmış olan kamu yatırım sermaya deflatörü =1.000000 biçiminde tanımlanmış durumdadır.
Bakanlık verileri aşağıda verildiği biçimdedir:
Deflatör en anlaşılır tabir ile ifade etmek gerekir ise TÜFE yani Tüketici Fiyat Endeksine göre çok daha geniş bir skalada yer alan ürün grubunun fiyatını ölçer. Dezenflasyon nedir yazımıza göz atabilirsinzi.
GSYİH zımni deflatörü: Ekonomide üretilmekte olan bütün hizmet ve malları kapsayan bir fiyat endeksidir. Bir başka ifade ediş biçimi ile GSYİH zımni deflatörü nominal olan GSYİH’nin, reel GSYİH’ye oranı olarak da açıklanabilir. Bu bağlamda bakıldığında GSYİH zımni deflatörü, cari sene ile baz temel alınmakta olan sene arasında yaşanmakta fiyat gelişimlerini tanımlar.
Deflatör, enflasyonun bulunabilmesi için gerekli olan ekonomi ölçü birimidir. GSYİH Deflatörü, enflasyonun veya deflasyonun ekonomideki cari fiyatlar üzerindeki etkisini göstermeye odaklanan bir fiyat endeksidir.
Deflatör=( Nominal GSYİH/Reel GSYİH) x 100 olarak hesaplamak mümkündür.