Ekonomi
döviz çevirici
Altın Fiyatları
Kredi
Burs
KYK
İş Fikirleri
Kredi çekip zengin olmak için borsaya girmek, hisse senedi almak, altın veya dolar gibi dövize yatırım yapmak yasak mı, mantıklı mı caiz mi? Sorusu 2023’de de birçok kişinin kafasından geçiyor ama yüksek faiz oranları ve caiz mi değil mi düşüncesi de insanları frenliyor ki iyi ki de frenliyor.
Bir kere kredi çektiğiniz an zarardasınız. Dosya masrafı, yüksek faiz oranları, uzun dönem borçluluk… 20.000 TL nakit veya kredi çekip borsada hisse senedi almak istediğinizde oluşabilecek tabloya bir göz atalım.
Hisse senedi yatırımı yapmak risklidir. Kredi çekip girmek daha da risklidir. Daha önce borsa ile ilgilenmediyseniz, herhangi bir bilginiz yoksa, bir arkadaşınız, enişteniz, kayınçonuz, borsa istanbul’da çalışan akrabanız size tüyo vereceğim diyorsa onlarca kez düşünün. Sonu %90 hüsran olmuştur.
20000 lira ile hisse senedi almak isteyenlere örnek vereceğim. 5 sene önce, bir arkadaşım, bir hisse adı duymuş, adam öyle güven vermiş ki o dönem için arabasını satıp borsaya girmeye karar verdi. Otomobili sattı, hisseyi aldı, hissenin değeri 5 liradan 1 liraya düştü. Yani, 20.000 TL ile 4.000 hisse senedi aldı, senet 1 liraya düşünce parası 4.000 liraya geriledi.
Siz bir de kredi çekip borsaya girmek istiyorsunuz. 20.000 TL’nin 12, 24 ve 36 aylık taksitle ne kadar faiz ödemeniz gerektiğini resimli örneklerle anlatayım.
Şu an bankaların ihtiyaç kredisi faiz oranları %1.35 ile %2.23 oranında değişiyor. Sizin kredi puanınınız iyi olsun, borcunuz da olmadığını varsayalım, 20.000 TL’ye 12, 24 ve 36 ay faizle aylık ödemeniz yukarıdaki resimdeki gibidir. Aylık 12 ay için 1.847lira, 24 ay için 1.092 TL, 36 ay için 737 lira ödemeniz var, geri ödemeniz 1 yıl için 22.267xx TL, 2 yıl için 24.398 TL, 3 sene için 26.652 lira. Dosya masrafı 100-200 lira arasında değiştiği için onu hesaba katmadım.
Örnekte verdiğim olayı düşünün, kredi çekip borsada satın aldığınız hisse senedi değer kaybetti. Aylık taksit tutarını ödeyecek gücünüz yoksa hisse senedi satmak zorunda kalırsınız. 1000 hisse için 5.000 lira ödediniz, örnekteki gibi 1 liraya düştüğünü düşünün, kredinizi ödemek için 1.847 hisse satmalısınız. Ama siz 1847 hisseye 9.235 lira ödediniz. 20000 TL ile borsaya girip üstüne bir de kredi ile girmek böyle bir acı tabloyu beraberinde getirebilir. Borsada ayı sezonu ve boğa sezonu bu tip riskli işlemler için takip edilmelidir.
Kredi çekip borsaya girmek ekşi sözlükteki yorumlar.
Kredi çekerek yatırım yapmak için ekşi sözlükte yorumlar.
Dinimizce kredi çekip herhangi bir iş yapmak caiz değildir. Çünkü işin içinde faiz vardır. 20.000 TL’den düşük veya yüksek tutar fark etmez, faiz ödeyeceğiniz için hangi hocaya sorsanız muhtemelen caiz mi sorunuza hayır diyecektir.
Altın yatırımı, ülkemizde güvenli liman olduğu için kredi çekip almak akıllara gelmiyor değil. Bunun için altının geçmiş yıllardaki durumuna bir göz atalım. Altın, dünya üzerinde birçok yatırımcı tarafından mantıklı olmayan bir yatırım aracıdır. Çünkü üretim yok, ekonomik kriz, savaş, kıtlık gibi umutsuz durumlarda yükselen bir yatırım aracıdır.
Peki, ülkemizde neden hep altın alanlar karlı? Pandemi öncesi kredi çekip altın alanlar paralarını ikiye katladılar! Dediğiniz duyar gibiyim. Aslında, altın dünya üzerinde belki 10 senedir adam akıllı kazandırmıyor. Ama, altının ons değeri, dolar ile ölçüldüğü için, ülkemizde de Dolar düzenli değer kazandığı için otomatik olarak gram altın, çeyrek altın, yarım altın tam altın hepsi değer kazanıyor.
Kredi çekip altın alma fikri kısa vadede kazanç sağlayacağını düşünenler için mantıklı değildir. Hatta uzun vadede de garantisi yoktur. Salgın gelir, 2-3 katına çıkar gibi süper gücünüz varsa iş değişir.
2011 senesinde, kredi çekip altın alan bir kişi, yukarıdaki resimdeki gibi gram altını 96.70 liradan, çeyrek altını 165 liradan satın aldı. 36 ay kredi çekti, yukarıdaki faiz örneğini inceleyebilirsiniz. 20.000 TL’ye 6.652 lira faiz ödedi.
2014 senesine geldik, yukarıdaki resimde yer alan altın fiyatlarını inceleyin. Gram altını 88.6 liradan, çeyrek altını 145 liradan sattı. Hem 3 sene bekledi, hem faiz ödedi, hem de çeyrek altın başına 20 lira zarar etti.
Ben işin olumsuz örneklerini ele aldım. Tabii, bir de olumluyu alalım. 2015 senesinde çeyrek altını 168 liradan, gram altını 98,75 liradan satın aldı. 2018 yılına geldik, çeyrek altını 351 liradan, gram altını 215 liradan sattı. Bu tabloda da 2 katından fazla kar etti. Yani, 20.000 liralık altın 40.000 TL hatta daha fazla oldu. 6.652 lira faiz 100 de dosya masrafı ödedi. 3 senede 13.250 lira karı oldu.
Aslında kredi çekip altın almak veya başka bir şeye yatırım yapmak sizin risk algınıza göre değişir. Eğer şanslıysanız ikinci örnekteki gibi kar ederseniz, şansınız yoksa ilk örnekteki gibi zarar edersiniz. Çektiğiniz kredi borcunu yatırım yaptığınız altın ile ödemeyi düşünüyorsanız girmek mantıklı değildir.
Ülkemizde yatırımlar helal olduğu düşünüldüğünden altın yönündedir. Sıkıştığınızda anında nakde dönüşür. Ama kredi çekip almak caiz mi değil mi konusunda sıkıntı yaratıyor. Çünkü krediye faiz ödemek zorundasınız. Onun için caiz değildir.
Kredi ile yatırım yapmak (Dolar, Borsa, Altın almak vs) birçok uzman tarafından mantıklı olmayan, tavsiye edilmeyen yöntemlerdendir.
Kredi çekip döviz almak da risklidir. Çünkü, merkez bankasının nasıl hamle yapacağını tahmin edemezsiniz. Dolar TL kuru düzenli yükseliş gösterse de anlık sert yükselişler sonrası faiz artırımı sonrası düşüş kaydeder. Bu da kredi ile döviz yatırımı yapanları zarara uğratır.
Bazı dönemlerde kredi çekip dolar gibi döviz almak kazanç sağlasa da bu riskli olduğu gerçeğini değiştirmez. Heleki yüksek faizli bir dönemde bu hamleler daha da tehlikeli bir hal alır.
Yukarıda, kredi çekip borsaya girmek, altın almak, hisse senedi alma örnekleri verdim. Kripto paralar, coin ve alt coinler, yukarıdakilerden katbekat daha risklidir. Çünkü, bazı ülkeler halen bu sistemi benimsemiş değil, nasıl bir hamle yapacakları bilinmiyor.
Kredi çekip kripto para satın almak neden mantıklı değil? Bilinmeyen bir piyasa, 60 bin Dolar seviyesine çıkan Bitcoin, bir anda 30 bin Dolar’a inebiliyor. Kredi çektiğinize göre nakit sıkıntınız var demektir. Bir anda tepetaklak olan bir piyasada havaya borç ödemek zorunda kalırsınız.
Kredi ile coin satın almak kumar oynamakla eş değerdir. Benimkisi sadece bir görüş, risk alıp almamak tamamen sizin inisiyatifinizdedir.
Borsa oynama bağımlığını ben kumar oynamaya benzetiyorum. Zaten borsaya oynamak mantığı ile yaklaşana biri yatırım değil kumar oynuyordur. Borsaya yatırım yapılır, oyun oynanmaz.
Bağımlılık şuradan geliyor: Sürekli bir hisse senedi satın almak, her an düştü mü çıktı mı diye anlık kontrol etmek. Portföyünde hisse olmayınca rahat edememek, kendini boşlukta hissetmektir. Hatta Borsa bağımlılığı olanlar hafta sonundan nefret eder, çünkü piyasalar kapalıdır.
İddia oynayanları düşünün, sürekli maçların skorlarını kontrol eder. Borsa bağımlıları da her 5 dakikada hisse değerini kontrol eder. Hatta tek işi borsa yatırımı ise gözünü ekrandan hiç ayırmaz. Kredi çekip borsaya girme ihtimalleri de artar.
Borsada para kazanmak istiyorsanız yatırımı uzun vadeli düşünün. Eskilerin arsa alması gibi değerlendirin. Satın alırlar, yeri gelir 10-20 sene bekler, yol geçerse köşe olurlar. Hisse senedini de iyi araştırın, yönetici kadrosunu, yaptığı işlerin Avrupa ve Dünya’daki konumunu öğrenin. 10 sene önce teknolojiye yatırım yapanlar kazandı.
Borsada kredili işlem ile ihtiyaç ya da tüketici kredisi çekmek aynı şey değildir. Yani, banka size 20.000 lirayı şu kadar faiz ile 12 ay boyunca veriyorum demiyor. Kredili işlemler için faiz gecelik olarak işliyor. Ayrıca, hisse senedi kredili işlem için alacağınız miktarı sadece yatırım amaçlı kullanırsınız. Nakit olarak çekemezsiniz. Kredi çekip borsaya girmek ile kredili işlem farklı şeylerdir.
Borsada kredili işlem için Portföyünüzde paranız da olması gerekiyor. Yani, yeni hesap açtınız, hiç paranız yok, kredili işlem yapamazsınız. Mesela, ziraat bankası 100.000 TL değerinde portföy ister. Bankaya gidip, kredili işlem sözleşmesine imza atmanız gerekiyor.
Her hisse senedinin bir teminatlandırma katsayısı bulunur. Bazı hisseler için kredi kullanamazsınız, bazıları içinde belirli limitlerde kullanabilirsiniz. Borsada kredili işlem için satın alabileceğiniz hisse senetleri: Yıldız Pazar, Ana Pazar ve borsa yatırım fonlarından seçilir.
Borsada kredili işlem ile hisse senedi almak için özkaynak oranını hesaplamanız gerekiyor. Basit bir örnek ile anlatayım.
Buraya dikkat! Kredili işlem risklidir, banka kendini güvence altına alır. Öz kaynak oranınız, %35’e düşerse, 2 iş günü içerisinde tekrar %50 oranına çıkarmanız gerekir. 100.000 liraya aldığınız hisse senedi değer kaybederse sizin öz kaynak oranınız da düşer. Eğer 48 saat içinde öz kaynak oranını artırmazsanız, sistem otomatik olarak hisse senedi satışı yapar ve bu oranı tekrar %50’ye çıkarır.
Öz kaynak oranı %50 altına indiği andan itibaren kredili olarak hisse senedi alımı gerçekleştiremezsiniz. Mutlaka o seviyede sabit tutmanız gerektiğini unutmayın.
Kredili işlem yaptığınız miktar boyunca gecelik faizlendirilirsiniz. Bankadan bankaya değişmektedir. Mesela garanti %2.25 uygular. BSMV, KDV oranlarını da hesaplamayı ihmal etmeyin.
Borsada kredili hisse senedi alımı ile ilgili sık sorulan sorular için işbankası sayfasına bakabilirsiniz.
Kredi çekip borsa dâhil farklı yatırım araçlarına girmek risklidir. Zaten, elinizdeki bütün nakitle borsada yatırım tavsiye edilmez. Nakit bulundurmak olası zararları azaltmanızı sağlar.
Kredi çekmek demek faiz demektir. İslam dininde faiz haramdır. Dolayısıyla kredi ile altın, Dolar, kripto para, hisse senedi alıp borsaya girmek caiz değildir.
Borsada kredili işlem, mevcut portföy değeriniz baz alınarak hesaplanır ve kullanabileceğiniz tutar belirlenir. En az 10.000 TL’dir. Bankadan kredili işlemler sözleşmesi imzalamalısınız.
