Ekonomi
döviz çevirici
Altın Fiyatları
Kredi
Burs
KYK
İş Fikirleri
Marjinal maliyet, bir işletmenin üretim miktarını arttırdığında, her bir ek birim üretim için ödediği ek maliyettir. Bu maliyet, üretim hacminin artmasıyla birlikte artar ve işletmenin karar alma sürecinde önemli bir rol oynar. Marjinal maliyet hesaplaması, işletmenin üretim maliyetlerini belirlemesine ve optimum üretim düzeyini belirlemesine yardımcı olur.
İşletmeler, marjinal maliyeti, fiyatlandırma stratejilerini belirlemek, yeni pazarlara girmek veya mevcut ürünleri iyileştirmek gibi kararlar verirken kullanırlar. Forlümü ile hesaplama mümkündür. Örnek: 10 bardak çay yapmak 10 liraya mal olabilir. Bir tane daha yapmak 0,80 kuruşa mal olacak. Bu nedenle, bu marjinal maliyettir yani fazladan üretilen birimin ek maliyetidir.
Marjinal maliyet, üretim maliyetinden gelir. Buna hem sabit hem de değişken maliyetler dahildir. Sabit maliyetler, bunlar yalnızca üretimi genişletmek için gerekliyse marjinal maliyette hesaplanır. Buna karşılık değişken maliyetler her zaman marjinal maliyete dahil edilir.
Marjinal maliyetler hem sabit hem de değişken maliyetlerden oluşur. Dolayısıyla değişken maliyetler genellikle marjinal maliyetlerin yanında artar, ancak tek bileşen değildir. Sabit maliyetler de katkıda bulunabilir. Örneğin, bir işletmenin 500.000 TL tutarında yeni bir makine satın alması gerekebilir. Bu tek seferlik bir maliyettir, ancak daha fazla mal üretmek için gereklidir ve bu nedenle belirli bir noktada marjinal maliyet içinde hesaplanır.
Marjinal maliyetler, işletmelerin karı maksimize etmesine yardımcı oldukları için ekonomide önemlidir. Marjinal maliyetler marjinal gelire eşit olduğunda, ‘kar maksimizasyonu’ olarak bilinen şeye sahibiz. Bu, ek bir mal üretmenin maliyetinin, şirketin onu satmaktan kazandığına tam olarak eşit olduğu yerdir. Başka bir deyişle, o noktada şirket artık para kazanmıyor demektir.
Aşağıdaki marjinal maliyet eğrisinden de görebileceğimiz gibi, şirket yararlandıkça marjinal maliyetler ölçek ekonomilerinden dolayı düşmeye başlar. Bununla birlikte, şirketler daha az üretken hale geldikçe marjinal maliyetler ölçek ekonomilerinden dolayı artmaya başlayabilir. Bu noktada maliyetlerin arttığı ve nihayetinde marjinal gelirle buluştuğu noktadır.
Bu, firmanın çok büyük ve verimsiz hale gelmesinin bir sonucu olabilir veya personelin motivasyonunun düştüğü ve daha az üretken olduğu bir yönetim sorunu olabilir. Sebep ne olursa olsun, firmalar artan maliyetlerle karşı karşıya kalabilirler ve ürettikleri gelir marjinal maliyetle aynı olduğunda üretimi durdurmak zorunda kalacaklardır.
Marjinal maliyet, daha fazla üretimin durdurulacağı oranı belirledikleri için imalat sektöründe çok önemli bir husustur. Belli bir üretim düzeyinde, MR = MC olduğu bir nokta gelir ve bu nedenle firma artık para kazanamaz. Dolayısıyla üretimi daha da artırmak, ters etki yapacaktır. Marjinal ikame oranı yazımıza göz atabilirsiniz.
Marjinal maliyet, toplam maliyetteki değişikliğin miktardaki değişikliğe bölünmesiyle hesaplanır. Diyelim ki A İşletmesi 100 birim maliyetle 100 birim üretiyor. İşletme daha sonra 90 TL maliyetle ek 100 birim üretir. Dolayısıyla, marjinal maliyet, toplam maliyetteki 90 TL’lik değişim olacaktır. Ek 100 birim olan miktardaki değişime bölünür. Bu bize şunu verir: 90TL/100, marjinal maliyet olarak birim başına 0,90 TL’ye eşittir.
Marjinal Maliyet = (Maliyetlerdeki Değişim) / (Miktardaki Değişim)
Yukarıdaki örnekte: 90 TL ek maliyetle 100 birim üretmiştik. Maliyetlerdeki değişim yerine 90 TL, miktardaki değişim yerine de 100 TL yazıp bölme işlemi yaptığımızda her 1 birim üretim için ek maliyetimizin ne kadar olduğunu buluruz. Miktar arttıkça maliyetler örnekteki gibi azalacaktır, istisnalar dışında tabi.
1. Toplam Maliyetteki Değişim
Peki, toplam maliyetteki değişim ne anlama geliyor? Marjinal maliyet, iki üretim noktası arasındaki farka bakar. Peki, iki birim yerine bir birim üretmenin maliyeti ne kadar? Bu nedenle toplam maliyetteki değişiklik, B noktasındaki toplam maliyeti A noktasındaki toplam maliyetten çıkararak hesaplanır.
Örneğin, İşletme A, her biri 10.000 TL’ye mal olan 100 motorlu araç üreterek toplam maliyeti 1.000.000 TL’ye veya kısaca 1 milyon TL getirir. Firma daha sonra 120 motorlu araç daha üretmeye devam ederse – onlara 1,2 milyon TL’ye mal oluyorsa, değişikliği elde etmek için sonraki toplam maliyet (1.2 milyon TL) arasındaki farkı bulmalı ve bunu ilk maliyetten (1 milyon TL) çıkarmalıyız. Toplam maliyet (0,2 milyon dolar).
2. Miktardaki Değişim
Miktardaki bir değişikliği hesaplamak, üretimdeki A noktasına ve B noktasına bakmayı ve farkı hesaplamayı içerir. Örneğin, bir işletme talep arttıkça daha fazla mal üretecek. Ancak bunun nihai karı nasıl etkileyeceğini hesaplamak için iki nokta arasında daha kaç mal satıldığına bakmak gerekir.
Önceki örneğe bakarsak, A İşletmesi 100 araba üretmekten 120’ye gitti. Bu nedenle, miktardaki değişiklik üretilen yeni miktar (120), eksi üretilen eski miktar (100) olacaktır. Bu, daha sonra formül içinde kullanılacak olan 20’ye eşittir.
John Monroe, Monroes Motorbikes adlı özel bir işletmeye sahiptir. İşinin ilk yılında, 10 motosikleti 100.000 TL’ye üretip satıyor ve bu da ona 50.000 TL’ye mal oluyor. İkinci yılında, 15 motosikleti 150.000 TL’ye üretip satmaya devam ediyor, bu da 75.000 TL’ye mal oluyor.
İlk olarak, toplam maliyetteki değişimi hesaplıyoruz. Bu durumda, 50.000 TL’den 75.000 TL’lik bir artış oldu – bu da 25.000 TL’lik bir artış olarak ortaya çıkıyor. Sonra 10’dan 15’e yükselen miktardaki değişimi hesaplıyoruz; 5’lik bir artış Daha sonra toplam fiyattaki (25.000 TL) değişikliği, motosiklet başına 5.000 TL’lik marjinal maliyete eşit olan (5) miktar değişikliğine böleriz.
Bob Ryan’ın Londra’nın merkezinde bir fırını var. Kira ve makine, toprak işleme ve diğer ekipman satın alma maliyeti gibi bir dizi sabit maliyeti vardır. Daha sonra personel, elektrik faturaları ve hammaddeler gibi bir dizi değişken maliyeti vardır.
İşin ilk yılında, 80.000 TL sabit maliyet ve 20.000 TL değişken maliyet içeren toplam maliyeti 100.000 TL’dir. 50.000 mal satmayı başarır ve 200.000 TL gelir elde eder.
İşin ikinci yılında, toplam maliyetler 120.000 TL’ye yükselir, bu da 85.000 TL sabit maliyet ve 35.000 TL değişken maliyet içerir. 75.000 mal satmayı başarır ve 300.000 TL gelir elde eder.
Gördüğümüz gibi, üretimi genişletmek için yeni ekipmana ihtiyaç duyulduğu için sabit maliyetler artıyor. Daha fazla personel ve hammaddeye ihtiyaç duyulduğundan değişken maliyetler de artar. Her ikisi de maliyetlerde 20.000 TL bir artış yaratmak için birleşiyor.
Aynı zamanda, üretilen ve satılan mal sayısı 25.000 artmaktadır. Bu nedenle, bunların marjinal maliyeti, birim başına 0,80 kuruşluk bir maliyete ulaşmak için ek maliyetin (20,000 TL) miktardaki (25,000 TL) artışa bölünmesiyle hesaplanır.
Julie Porter, her yıl 200 elbise yapan ve bunları yapmak için 15.000 dolara mal olan bir tekstil şirketine sahip. 20 elbise daha talep edildiğinde talepte bir artış yaşamaya başlar. Sonuç olarak, bu ek elbiseleri dikmeye değip değmeyeceğini öğrenmek istiyor.
Malzemeleri ve diğer maliyetleri hesaplar ve fazladan 20 elbise yapmanın kendisine 2.000 TL’ye mal olacağını öğrenir. Bu marjinal maliyetler daha sonra maliyetleri miktara bölerek hesaplanabilir. Yani 2.000 TL / 20, bu da elbise başına 100 TL’ye eşittir.
Kar elde edebilmesi için, bu nedenle, müşterilerden her elbise için 100 TL’den fazla ödeme talep etmesi gerekir.
Marjinal maliyet fiyatlandırması, satan şirketin mallarının fiyatını marjinal maliyete eşit hale getirmesidir. Başka bir deyişle, fiyatı o kadar düşürür ki artık ondan kar etmez. Genellikle, bir firma zayıf talepten muzdaripse bunu yapar, bu nedenle müşterileri geri çekmek için fiyatları marjinal maliyete indirin.
Alternatif olarak, işletme nakit sıkıntısı çekiyor olabilir, bu nedenle eldeki bir miktar nakit elde etmek için ürünlerini hızlı bir şekilde satmaları gerekir. Yaklaşan bir borç ödemesini ödemek olabilir veya sadece likidite sıkıntısı çekiyor olabilir. Aynı zamanda, özellikle modada yaygın olan, stoku azaltmak için marjinal bir maliyet fiyatlandırma stratejisi uygulayabilir.
Süpermarketlerin genellikle böyle bir strateji uyguladığını görüyoruz. Bu, güncelliğini yitiren stoklardan kurtulmak veya müşterileri ucuz mal almaya çekmek için olabilir. Mağazadayken, fikir, firmaya kâr sağlayan diğer ürünleri de satın alacaklarıdır.
Marjinal maliyet hakkında bu kaynağa da göz atabilirsiniz.
Marjinal maliyet, her 1 ek birimin üretilmesi için ek maliyeti ifade eder. 10 birim üretimi 10 liraya mal ederken ek olarak 10 birim üretmek 90 kuruşa mal olabilir.
Diyelim ki A İşletmesi 100 birim maliyetle 100 birim üretiyor. İşletme daha sonra 90 $ maliyetle ek 100 birim üretir. Dolayısıyla, marjinal maliyet, toplam maliyetteki 90$’lık değişim olacaktır. Ek 100 birim olan miktardaki değişime bölünür. Bu bize şunu verir: 90$/100, marjinal maliyet olarak birim başına 0,90$’a eşittir.
Marjinal maliyet aşağıdaki formül kullanılarak hesaplanabilir:
Marjinal Maliyet = (Maliyetlerdeki Değişim) / (Miktardaki Değişim)
Değişken maliyet, marjinal maliyetin yalnızca bir bileşenidir, ancak genellikle önemli bir bileşendir. Bunun nedeni, üretim arttıkça sabit maliyetlerin genellikle tutarlı kalmasıdır. Ancak üretim sürecinde, daha da genişlemek için yeni bir sabit maliyetin gerekli olduğu bir nokta gelir. Bu yeni bir makine, yeni bir fabrika veya başka bir şey olabilir. Bunun da nihai marjinal maliyet ve genişleme kararı üzerinde etkisi vardır.
