Spekülasyon, Türk diline farklı dillerden giren sözcükler bulunuyor. Bunlardan bir tanesi de dilimize Fransızca dilinden Spekülasyon sözcüğüdür. Sözcük farklı bilim dallarında farklı anlamlara gelmekle beraber olumsuz bir anlamı vardır.
Genel olarak ele alındığında ise gözetlemek, fırsat kollamak, gözlemek anlamına gelir. Bizim ekonomi alanında karşılığı ise değişim biçimindedir.
Ekonomide mevcut durumun analiz edilmesinden sonra oluşturulan beklentiler anlamına da gelen bir olgudur. Spekülasyon eylem olarak ele alındığında içerisinde risk barındıran bir olgudur.
Başlıklar
ToggleŞimdi de spekülasyon sözcüğünün Türk Dil Kurumunda olan karşılığını açıklamak gerekir ise tam olarak ticarette kullanım biçimi ile vurgunculuk anlamına gelir. Matematik biliminde TDK karşılığı ise saptırma demektir.
Manipülasyon ve spekülasyon birbirine tamamen zıt olan kavramdır. Manipülasyon olgusunda yanlış ve gerçek olmayan bilgiler vardır. Yatırımcı yanıltması yapılır. Yine manipülasyonda yatırım aracının fiyatı bilinçli ve kasıtlı bir biçimde düşürülebilir ya da yükseltilebilir. Tamamı ile yanıltma amaçlı olan bir olgudur.
Borsada geleceğe yönelik tahminler spekülasyonda oluşturulur iken manipülasyon için böyle bir durum söz konusudur. Manipülasyon olgusu içinde dolandırıcılık durumu da mevcuttur. Algı yönetimi yapılır. Son derece kurnazca ve taktiksel olan bir durumdur. Aldatıcı bir etkisi vardır. Spekülasyon için ise tüm bu durumlar mevcut değildir. Sadece fiyat dalgalanmaları durumu vardır.
Spekülasyon haber en basit ifade ediş biçimi ile spekülatif bilgilerin kamuoyu ile paylaşılmasıdır. Yani yapılan spekülasyonun haber olarak duyurulması biçimindedir. Sonuçta yapılan spekülasyonun da duyurularak riskleri en az indirgemek olgunun bir parçasıdır. Dönem dönem kimi basın organlarında bu tür cümleleri duyabilirsiniz.
Spekülasyon yapmak kar getirisi beklentisi ile belirli bir oranda risk üstlenerek belli bir fiyat beklentisi ile bir yatırım aracılığı ile alım satım yapılmasıdır.
Spekülasyon için verilebilecek olan örnek şöyledir: Borsada işlem gören bir hissenin yükseleceğini tahmin etmiş olan bir spekülatör eğer bu hisseyi düşük fiyat ile satın aldıktan sonra fiyatı yükseldiği zaman satar ise o zaman bu yapılmış olan eylemlilik bir spekülasyondur.
Spekülasyon alanında verilecek bir diğer örnek ise FX piyasası için olanıdır. Bu piyasada yapılan işlemlerin dünya ölçeğinde yüzde sekseni tamamen spekülatif eylemlerden oluşur. Bir diğer örnek ise düşük değerli borsa hisse senetleridir.
Kişilerin kurumların spekülasyon yapmasının amacı ekonomik olarak değerlendirildiği zaman mevcut piyasa koşullarının değerlendirilmesi sonucunda ortaya çıkan beklentilerin tamamını dikkate alarak ortaya çıkan riskler üzerinden ciddi bir biçimde kazanç elde edilmek istenmesidir. Özellikle borsada daha çok kazanmak ana amaçlardan bir tanesidir. Ayrıca hızlı kar edilme amacı vardır.
Spekülasyonun avantajları şunlardır:
Spekülasyonun dezavantajları şunlardır:
Spekülatif düşünce felsefe bilim dalında ağırlıklı olarak ortaya çıkan bir kavramdır. Felsefe biliminde spekülatif felsefe olarak tanımlanır. Nesnel bir gerçekliğe başvuru yapılmadan zihinsel olan kurgular ile yürütülen ve yapılan düşüncelerdir. Yani realiteden uzak kurgusal olan düşünce biçimidir. Bir diğer ifade ediş biçimi ile kavramsal bir bağlamda kuramsal yorumlama düşünce biçimine spekülatif düşünce adı verilir.
Spekülasyon tamamen kurguya ve düşünceye dayalı olan bir olgu olduğu için borsada spekülasyon finans piyasalarında tahmine dayalı bir biçimde yatırım araçları üstünden gelir elde edilmesini sağlayan davranışlardır. Spekülatif hisse senetleri olarak da adlandırılması mümkündür.
Felsefe bilim dalında spekülasyon sözcüğünün anlam içeriği biraz daha farklıdır. Felsefede spekülasyo sözcüğü kurgu kavramı ile eşdeğerdir.
Spekülasyon, önemli getiri beklentisiyle yüksek risk içeren bir finansal aracın alım satımını içerir. Amaç, piyasadaki dalgalanmalardan maksimum düzeyde yararlanmaktır.
Spekülasyon, aslında gerçek olmayan bir şeyi gerçekmiş gibi göstermektir. Haber dünyasında da doğru olmayan haberi ifade etmektedir.
Borsada hisselerin piyasa ya da defter değeri vardır. Bu değer, yapılan projelere, kazançlara, temettülere, şirketin iyi ya da kötü gidişine göre değişiklik gösterir. Şirket hakkında, hiçbir olumlu haber, işlem olmamasına rağmen, bazı kişiler bu hisseyi gereksiz yükseltir, bu yükseliş spekülasyon olarak adlandırılır. Yüksek fiyatlardan alanlar zarara uğrayabilir.