Ekonomi
döviz çevirici
Altın Fiyatları
Kredi
Burs
KYK
İş Fikirleri
Volatiliteyi en iyi anlatan kısa tanım şu şekildedir: Piyasada yer alan herhangi bir ürünün zaman içerisinde farklı fiyat dengelerine sahip olmasıdır. Volatilitenin ortaya çıkmasında birçok neden vardır. En temel neden ise ürün fiyat aralıklarında yaşanan denge kayıplarıdır. Volatilitenin piyasada temsil ettiği şey oynaklıktır.
Volatiliteyi yani oynaklığı ölçmek için genellikle standart sapma eğilimleri kullanılır. Standart sapmanın ölçtüğü şey risktir. Bu yöntem en çok Chicago Borsasında kullanılmaktadır. Standart sapma eğilimi ve Volatilite, yatırımlarda meydana gelen dalgalanmaları ölçmektedir. İlk Volatilite hesaplaması 1993 yılında yapılmıştır. Volatilite yani oynaklık piyasa güvenliği ve yatırımcılar açısından oldukça önemlidir.
Volatilitenin kaç olması gerektiğini öğrenmeden önce Volatilitenin nasıl hesaplandığını bilmemiz gerekmektedir. Uzmanlar, Volatilite hesaplamasını yaparken genellikle standart sapma eğilimlerini kullanılırlar. Piyasadaki oynaklığın durumu Volatilitenin de nasıl bir çizgide ilerleyeceğini belirlemektedir.
Örneğin piyasada oynaklık düşük olduğu zaman Volatilite de düşüşe geçmektedir. Volatilite için belirlenmiş seviyeler vardır. Piyasada oynaklık artış gösterdiği zaman Volatilite endeksi normalden daha üst seviyelere doğru ilerlemeye başlar. Oynaklık hesabı yapılırken bazı değerler kullanılarak, bir takım işlemler yapılır. Oynaklık hesabına şu şekilde bir örnek verilebilir; Bir yatırımcı 1’e 100 kaldıraç oranıyla ve 1 Lot değerindeki kontratıyla işlem yapmaktadır.
Bu örnek için 1 oynaklık endeks değerinin 14.80 dolar olduğu düşünülebilir. Endeks değerinin 14.80 dolar olduğunu varsaydığımız için yatırımcının hesabında en az 1480 dolar olmalıdır. Yatırımcı, gerekli takip ve piyasa analiz işlemlerini gerçekleştirdikten sonra işlemi 14.90 dolar seviyesinde kapatabilir.
Yatırımcının hesabında oluşan mevcut oynaklık değeri (14.90- 14.80)*10= 100 dolar şeklinde yapılabilir. Buradaki 100 dolar; risk ölçüm değerleri ve oynaklık dalgalanma seviyesi göz önünde bulundurularak yatırımcının elde ettiği toplam kârdır. Bu hesaplama yapılırken brüt kâr hesaplaması yapılmaz.
Volatilitenin artması, piyasadaki dalgalanma seviyesinin yüksek olmasına bağlıdır. Dalgalanma oranlar yükselişe geçtiği zaman Volatilite de otomatik olarak yükselişe geçmektedir. Volatilite dengelerinin dalgalanması aslında çok da olumlu bir durum değildir.
Bu dengeler dalgalandığı ve yükselişe geçtiği zaman piyasadaki varlıklar tehlikeye girmektedir. Dijital borsadaki ve Kripto paradaki varlıkların korunması ve değer kaybının engellenmesi için dalgalanma seviyesinin kontrol altına alınması gerekmektedir. Volatilitede artış olması piyasadaki bütün değerleri doğrudan etkilemektedir. (Bollinger bandı nedir yazımıza göz atabilirsiniz.)
Bu artış bütün yatırım türlerinin risk altına girmesine neden olmaktadır. Uzmanların, piyasanın Volatilite etkisinde olduğunu söyleyebilmeleri için borsanın uzun bir süre boyunca %1 ve üzerinde artışa geçmesi gerekmektedir. Varlıkların değerinde meydana gelen büyüklük ve küçüklük değerleri tam olarak belirlenemediği zaman da piyasa Volatilite etkisinde kalmış demektir.
Oynaklığın temsil ettiği şey genel olarak, varlık değerlerinin çok kısa bir süre içinde yukarı ya da aşağı yönde değişiklik göstermesidir. Volatilite, tıpkı yükselişte dengesizliği beraberinde getirdiği gibi düşüşte de dengesizliğe neden olmaktadır.
Volatilite dengesi normalden daha düşük olduğu zaman piyasadaki yatırımların değerlenmesini sağlamaktadır. Volatilite de düşüş yaşandığı zaman aniden yükselişe geçmesi mümkündür. Aynı şekilde Volatilite yükselişe geçtiği zaman, birden düşüş hareketi yaşanabilir. Bu gibi durumlara karşı dikkatli olmak gerekmektedir. Bu duruma karşı alınan tedbirlerden biri oynak piyasa etkisini göz önünde bulundurmaktır.
Sermaye Piyasası Kurulu tarafından kimi zaman borsayla ilgili önemli kararlar alınmaktadır. Bu kararlar Pay Piyasasında işleme alınan bütün yatırımlar için geçerlidir. Kararların yatırımlara doğru bir şekilde Entegre edilebilmesi için Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi uygulanmaktadır.
Bu sistemin geliştirilmesindeki diğer bir amaç değerlerin yani varlıkların aşırı kayıplara uğramasını engellemek ve yatırımcının bütün mâl varlığını korumaktır. Ayrıca bu sistem, hisselerin ani düşüşlerle yok olmasını engellemektedir.
Borsayla ilgili kararlar alan kurumların göz önünde bulundurduğu en büyük etkenlerden biri hisseleri her daim aktif tutmaktır. Fakat bir hissenin istatistiksel olarak hiç kazanç getirmediğini görürlerse o hisseyi kapatma kararı alırlar. Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi, yatırımcılar için çok büyük bir avantajdır. Bu sistem risk ölçümü sonucu ortaya çıkan oynaklığın zararlarını, yatırımcılara karşı korumaktadır.
Volatilite hesaplamaları, basit bir matematiksel işlem olarak nitelendirilen standart sapma ile yapılmaktadır. Yatırım araçlarının dalgalanması yani kur oynaklığı fazla olduğu zaman Volatilite yüksek olmaktadır. Volatilitenin birçok türü vardır. Bunlardan biri olan tarihi Volatilite, bir yatırım aracının son bir yıldaki değişiklik miktarına değinmektedir.
Fiyat dalgalanmalarının bir diğer türü de fiyat dalgalanmasıdır. Fiyat dalgalanmaları, bir yatırım aracının fiyatında arz- talep sebebiyle olan değişikliği tanımlamaktadır. Yatırımcılar, burada fiyat dalgalanmalarındaki Volatiliteyi takip etmektedir. Volatilite hesaplanırken sırasıyla birkaç tane işleme başvurulmaktadır. İlk olarak belirlenmiş yatırım aracının belirli bir dönemdeki fiyatları toplanır. Sonrasında bu fiyatların ortalaması alınır.
Buradaki sapmaların hesaplanması için belirlenen tarih aralığındaki her bir fiyat ile ortalama fiyat arasındaki fark bulunmalıdır. Sapmalar elde edildikten sonra karesi alınır ve toplanır. Son olarak ise elde edilen bu sonuç belirlenen tarih aralığındaki gün sayısına bölünür ve verilerin standart sapması hesaplanmış olur. Hesaplamada bulunan değerler ile Volatilitenin yüksek ya da düşük olduğu anlaşılabilir. Yapılan bu analiz sayesinde yatırım aracının gelecekteki fiyatı tahmin edilebilir.
Soru 1: Volatilite ne demek?
Cevap: Volatilite, finansal varlıkların fiyatlarında meydana gelen dalgalanma ve değişkenliği ifade eder. Yani, fiyatların ne kadar hızlı ve büyük değişimler gösterdiğini ölçen bir kavramdır.
Soru 2: Volatilite neden önemlidir?
Cevap: Volatilite, yatırımcılar için riski ve belirsizliği gösteren bir gösterge olarak kullanılır. Yüksek volatilite, yatırımın daha riskli olduğunu gösterebilir, düşük volatilite ise daha istikrarlı bir ortamı ifade edebilir.
Soru 3: Volatilite nasıl hesaplanır?
Cevap: Volatilite genellikle standart sapma veya varyans gibi istatistiksel yöntemlerle hesaplanır. Bu hesaplamalar, fiyat verilerinin geçmiş performansına dayanarak yapılır.
Soru 4: Volatilite yüksek olursa ne olur?
Cevap: Yüksek volatilite, fiyatların hızlı ve büyük değişiklikler gösterdiği anlamına gelir. Bu durum, piyasada belirsizliğin veya riskin arttığını gösterebilir.
Soru 5: Volatilite düşük olursa ne olur?
Cevap: Düşük volatilite, fiyatların daha istikrarlı ve az değiştiği anlamına gelir. Bu durum, piyasada daha az belirsizlik ve daha düşük risk olabileceğini gösterebilir.
Soru 6: Volatiliteyi nasıl yorumlamalıyım?
Cevap: Yüksek volatilite genellikle daha fazla risk veya fırsatlar anlamına gelebilir. Düşük volatilite ise daha az risk ve daha az fırsatlarla ilişkilendirilebilir.
Soru 7: Piyasada volatiliteyi etkileyen faktörler nelerdir?
Cevap: Piyasada volatiliteyi etkileyen faktörler arasında ekonomik veriler, siyasi olaylar, şirket haberleri, faiz oranları ve jeopolitik durum gibi birçok etmen bulunmaktadır.
Soru 8: Yatırımcılar volatiliteyi nasıl yönetmeli?
Cevap: Yatırımcılar volatiliteyi yönetmek için portföy çeşitlendirmesi, risk yönetimi stratejileri ve uzun vadeli yatırım hedefleri gibi yöntemleri kullanabilirler.
Soru 9: Hangi sektörlerde genellikle yüksek volatilite görülür?
Cevap: Teknoloji, enerji ve finans sektörleri genellikle yüksek volatiliteye sahip olabilir, ancak volatilite piyasa koşullarına bağlı olarak her sektörde farklılık gösterebilir.
Soru 10: Yatırımcılar volatiliteyi nasıl ölçebilir?
Cevap: Yatırımcılar genellikle finansal göstergeler ve volatilite endeksleri gibi araçları kullanarak volatilite seviyelerini izleyebilirler. Bu araçlar, piyasa hareketlerini analiz etmelerine yardımcı olabilir.
Soru 11: Volatilite artarsa ne olur?
Cevap: Artan volatilite genellikle riskin arttığını ve fiyatların daha hızlı değiştiğini gösterir.
Soru 12: Volatilite riski nedir?
Cevap: Piyasalardaki hızlı fiyat değişimleri ve belirsizlik nedeniyle oluşan riski ifade eder.
Soru 13: Borsada Volatilite Ne Demek?
Cevap: Borsada volatilite, fiyatların hızlı ve büyük dalgalanmalar gösterdiği durumu ifade eder.
Soru 14: Volatilite kaç olmalı?
Cevap: Uygun volatilite seviyesi, piyasa ve yatırımcının risk toleransına bağlı olarak değişebilir.
Soru 15: Volatil piyasa ne demek?
Cevap: Volatil piyasa, fiyatların sıkça ve büyük ölçüde değiştiği bir piyasa durumunu ifade eder.
